ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Το Αρπαγοφυτο (Harpagophytum Procumbens) είναι γνωστό στη χώρα μας και ως "Νύχι του Διαβόλου".
Η ονομασία αυτή δεν σχετίζεται με τη δράση και τις ιδιότητες του, αλλά με το γαμψό καρπό του που τραυματίζει ζώα βοσκής στην επαφή μαζί του.
Χρήσιμο μέρος του φυτού είναι η βολβώδης ρίζα του.
Είναι ένα έρπον ποώδες, πολυετές φυτό, με μια ανθεκτική κεντρική ρίζα που περιλαμβάνει μια ομάδα από δευτερεύοντες κονδύλους που κρέμονται από αυτήν. Τα φύλλα είναι ακανόνιστα και γκριζοπράσινα, που καλύπτονται από μικροσκοπικά υπόλευκα κολλώδη κύτταρα, ενώ τα άνθη του έχουν σχήμα τρομπέτας και βρίσκονται σε κόκκινο, μωβ και ροζ χρώμα, που στο εσωτερικό τους κιτρινίζουν. Μπορεί να βρεθούν και φυτά με εντελώς κίτρινα ή λευκά άνθη. Οι χαρακτηριστικοί καρποί του είναι ξηλώδεις, ωοειδείς κάψες με δυο κεντρικά αγκάθια και δυο παράπλευρες σειρές με αγκάθια.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Είναι από πολύ παλιά γνωστό σαν φαρμακευτικό φυτό με τους Βουσμάνους της ερήμου Καλαχάρι να το έχουν χρησιμοποιήσει πρώτοι εδώ και πολλές γενιές.
Ένας Γερμανός ο G.H. Mehnert έμαθε γι'αυτό το φυτό από τους Βουσμάνους της Ναμίμπια και το έκανε γνωστό στην Ευρώπη το 1904 όταν το εξήγαγε στη Γερμανία. Η παγκόσμια κατανάλωση του φυτού άρχισε να αυξάνεται δραματικά μετά το 1962 και η αύξηση αυτή συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, όπου θεωρείται χρήσιμο σε πάρα πολλές ασθένειες.
Οι Βουσμάνοι το χρησιμοποιούσαν ως αναλγητικό, για τις αλλεγίες, για την τόνωση της πέψης.
Οι Βρετανοί χρησιμοποίησαν το βότανο ως διουρητικό και ηρεμιστικό.
Οι Γερμανοί το χρησιμοποίησαν για προβλήματα δυσπεψίας και εκφυλιστικές παθήσεις του μυοσκελετικού συστήματος.
Το βότανο χρησιμοποιήθηκε ακόμη για το ήπαρ και τις νεφρικές διαταραχές, ως καθαρτικό, σαν τοπικός παράγοντας για το κλείσιμο των πληγών και για δερματικά εξανθήματα.
Τους δευτερεύοντες κονδύλους τους χρησιμοποιούσαν για να μετριάσουν τον πόνο και τον πυρετό και να διεγείρουν τη χώνεψη. Οι Ευρωπαίοι άποικοι που μετέφεραν το αρπαγόφυτο στα σπίτια τους, το χρησιμοποίησαν σαν φάρμακο κατά της αρθρίτιδας.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Το βότανο περιέχει γλυκοζίτες (αρπαγοσίδη, αρπαγίδη, προκαμπίδη), αυτές οι ουσίες βρίσκονται στους κονδύλους του φυτού και θεωρούνται ως τα κύρια συστατικά που δίνουν τις ωφέλιμες ιδιότητες στο βότανο. Περιέχει σάκχαρα (κύρίως τετρασακχαρίτη), τριτερπενοειδή (ελαιανολικό και ουρσολικό οξύ), φυτοστερόλες (κυρίως β-σιτοστερόλη), αρωματικά οξέα (καφεϊκό, κινναμωμικό και χλωρογενικό οξύ), φλαβονοειδή (λουτεολίνη και καμπφερόλη).
Οι κύριες ουσίες του Αρπαγόφυτου που ευθύνονται για την μεγάλη αποτελεσματικότητα του είναι η αρπογοζίδη και η Β-σιτοστερόλη.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία, το Αρπαγόφυτο χρησιμοποιείται κυρίως για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας, και της μυαλγίας. Πολλές κλινικές μελέτες έχουν γίνει για τις ιδιότητες του Αρπαγόφυτου.
Έρευνες που έγιναν στη Γερμανία στο Πανεπιστήμιο της Ιένας (1958-1976) διαπίστωσαν πως το Αρπαγόφυτο έχει ισχυρές αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες, που συγκρίνονται με τις αντίστοιχες της κορτιζόνης και του συστατικού phenylbutazine (φενυλβουταζόνη) που χρησιμοποιείται ως αναλγητικό σε φάρμακα κατά των μυοσκελετικών πόνων (αρθριτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα, τενοντιτιδα, πόνοι πλάτης κ.ο.κ.).
Επίσης, έχει βρεθεί ότι βελτιώνει την όρεξη και ανακουφίζει από ήπιες στομαχικές διαταραχές.
Η χρήση του θεωρείται ότι έχει συμπληρωματικά οφέλη σε περιπτώσεις δυσπεψίας και χρησιμοποιείται εξωτερικά για δερματοπάθειες (κατάπλασμα).
ΧΡΗΣΗ
Η ρίζα του Αρπαγόφυτου συνιστάται να καταναλώνεται καθημερινά για διάστημα τουλάχιστον ενός μήνα.
Παρασκευάζεται ως αφέψημα. Ενα κουταλάκι του γλυκού με τρίμματα αποξηραμένης ρίζας το βράζουμε σε ενάμιση φλιτζάνι νερό για 15 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε τρεις φορές την ημέρα. Η ημερήσια δοσολογία να μην ξεπερνά τα 2-2,6 γραμμάρια.
Προσοχή!
Το Αρπαγόφυτο δεν πρέπει να καταναλώνεται κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Αυτό το βότανο πρέπει να το αποφεύγουν άτομα με πεπτικό έλκος και γαστρίτιδα, καθώς προάγει την έκκριση οξέος στο στομάχι.
Στους διαβητικούς που παίρνουν φάρμακα συνιστάται προσοχή, καθώς μειώνει το σάκχαρο και προκαλεί υπογλυκαιμία.
Επίσης, το αρπαγόφυτο δε συνίσταται σε άτομα που παίρνουν φάρμακα για τη ρύθμιση της πίεσης.
Οι ιδιότητες που έχει το κάθε βότανο, το καθιστά σύμμαχό μας στην αντιμετώπιση διαφόρων προβλημάτων.
Όμως η υπερκατανάλωση μπορεί να φέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα.
Γι αυτό τον λόγο θα πρέπει πάντα να ρωτάτε τον γιατρό σας πριν από τη χρήση κάθε βοτάνου.