ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Κωνοφόρο γυμνόσπερμο φυτό η Άρκευθος η κοινή (Juniperus communis), είναι γένος που ανήκει στην οικογένεια των Κυπαρισσοειδών (Cupressaceae) μαζί με 60 είδη αειθαλών δέντρων και θάμνων.
Είναι γνωστός στην Ελλάδα με το όνομα γιουνίπερος, άρκευθος, κέθρο, βένια.
Η άρκευθος είναι γνωστή σε όλη την Ευρώπη και την Ασία, από τις πεδιάδες μέχρι την αλπική ζώνη, διαδεδομένη σε ξερά βραχώδη εδάφη, ξέφωτα δασών, χέρσους τόπους και λιβάδια. Πρόκειται για ένα αειθαλές, πολύ γνωστό δεντρύλλιο, με ύψος 1-3 μέτρα και με κλαδιά απλωτά ή όρθια. Τα φύλλα της είναι κοντά και αγκαθωτά. Τα άνθη είναι κίτρινα, πολύ μικρά, διακρίνονται σε θηλυκά και αρσενικά και φυτρώνουν σε διαφορετικά φυτά (δίοικο φυτό). Ο καρπός μοιάζει κατά τον πρώτο χρόνο με πράσινη ράγα και κατά δεύτερο με μαύρη-κυανωπή. Η εποχή της άνθισης είναι Μάϊος-Ιούνιος.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Άρκετές φαρμακευτικές συνταγές επιβίωσαν σε αιγυπτιακούς πάπυρους που χρονολογούνται από το 1500 π.Χ.
Από παλιά η άρκευθος συνδέονταν με την τελετουργική κάθαρση και καιγόταν στα ιερά στις τελετές εξαγνισμού.
Στην κεντροευρωπαϊκή λαϊκή ιατρική, το έλαιο από τους ραγοστρόβιλους θεωρούνταν πανάκεια για τον τύφο, τη χολέρα, τη δυσεντερία, την ταινία και άλλες νόσους που συνδέονταν με τη φτώχεια.
Στην αρχαιότητα οι Έλληνες κατανάλωναν τους καρπούς της άρκευθου γιατί πίστευαν ότι μπορούν να αυξήσουν τη φυσική δύναμη.
Το είδος Άρκευθος η σινική (Juniperus sinensis), χρησιμοποιείται σήμερα ευρέως ως καλλωπιστικό και είναι ένα από τα δημοφιλέστερα είδη για την τεχνική μπονσάι.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Χαρακτηριστικό για τα πολύτιμα συστατικά του είναι το αιθέριο έλαιο που περιέχει η άρκευθος, με πάνω από 60 δραστικές ουσίες, όπως μυρκένιο, σαβινένιο, απινένιο, β-πινένιο, κινεόλη, βιταμίνη C, τανίνες, σάκχαρα, διτερπένια και ρητίνη.
Επίσης περιέχει το φλαβονοειδές αμεντοφλαβόνη που φένεται να δρα κατά ιών, όπως ο ιός του έρπητα.
Η ρητίνη θεωρείται ευεργετική για το δέρμα ως μέσο κατά της ψωρίασης.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Η άρκευθος είναι γνωστή για την τόνωση της όρεξης αλλά και στην πέψη, είναι πολύ καλό διουρητικό με αντισηπτική δράση στο ουροποιητικό σύστημα.
Χρησιμοποιείται κατά μολύνσεων, της χρόνιας αρθρίτιδας, των ρευματικών παθήσεων, της κατακράτησης υγρών και μερικών νεφροπαθειών.
Επίσης θεωρείται τονωτικό της μήτρας και εμμηναγωγό.
ΧΡΗΣΗ
Παρασκευάζεται ως αφέψημα. Ρίχνουμε σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό 1-2 κουταλιές του γλυκού ξηρό βότανο και το αφήνουμε για 15-20 λεπτά. Το ρόφημα το πίνουμε μια με δυο φορές τη μέρα.
Για να φτιάξουμε το βάμμα παίρνουμε το βότανο και το βάζουμε σε ένα μπουκάλι με οινόπνευμα. Οι αναλογίες γενικά είναι 5 μέρη λευκού οινοπνεύματος 70 βαθμών, για κάθε μέρος φυτού, (που θα έχει αλεστεί σε μίξερ ή θα το έχουμε κοπανίσει σε γουδί). Τα αφήνουμε για 5-15 ημέρες αναταράζοντας κάθε τόσο το δοχείο. Μετά φιλτράρουμε το βάμμα με ένα διηθητικό χαρτί (ή και με φίλτρο καφετιέρας), σε ένα άλλο δοχείο που μπορεί να διατηρηθεί για αρκετό καιρό. Το βάμμα το χρησιμοποιούμε μόνο για εξωτερική χρήση.
Η λοσιόν γίνεται όπως το έγχυμα, ή το αφέψημα και χρησιμοποιείται εξωτερικά στο μέρος που χρειάζεται, με απαλές κινήσεις μασάζ, για να την απορροφήσει το δέρμα.
Λοσιόν μπορούμε να βάζουμε για δερματοπάθειες και για το τριχωτό μέρος του κεφαλιού.
Προσοχή!
Δεν το λαμβάνουμε εσωτερικά πέρα των 6 εβδομάδων χωρίς διακοπή, για να μην προκαλέσουμε ερεθισμό των νεφρών. Επίσης, δεν επιτρέπεται η χρήση του βοτάνου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
Οι ιδιότητες που έχει το κάθε βότανο, το καθιστά σύμμαχό μας στην αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών. Όμως η υπερκατανάλωση μπορεί να φέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα. Γι αυτό τον λόγο θα πρέπει πάντα να ρωτάτε τον γιατρό σας πριν από τη λήψη κάθε βοτάνου.