ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
Είναι ένα πολυετές φυτό που έχει χοντρό ρίζωμα από το οποίο βγαίνουν την άνοιξη τριχωτοί ανθικοί βλαστοί, λεπιοειδείς, με ένα κεφάλι με κίτρινα γλωσσοειδή ανθίδια, αρσενικά στο κέντρο και θηλυκά στις άκρες. Το κίτρινο χρώμα των ανθέων οφείλεται στην ξανθοφύλλη που περιέχουν. Το ύψος του φυτού κυμαίνεται από 10 έως 25 εκατοστά. Τα φύλλα βγαίνουν μετά την άνθιση (για τον λόγο στα λατινικά ονομαζόταν και “filius ante patrem” που σημαίνει – ο γιος πριν τον πατέρα). Ο καρπός έχει την μορφή λευκού λοφίου και μοιάζει αμυδρά με ίχνος ποδιού γαιδάρου.
Βγαίνει σε δροσερά και υγρά αργιλοασβεστώδη εδάφη.
Βγαίνει σε δροσερά και υγρά αργιλοασβεστώδη εδάφη.
ΙΣΤΟΡΙΑ
Βότανο γνωστό από την αρχαιότητα. Οι γιατροί από τότε το ονόμασαν βήχιο διότι είχε την ικανότητα να σταματάει τον βήχα. Γνώριζαν δηλαδή τις αποχρεμπτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες του βοτάνου. Το θεωρούσαν ότι ανήκει στην ίδια κατηγορία όπως η μολόχα και η αλθαία.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε την ρίζα με γάλα και μέλι κατά των ελκώσεων των πνευμόνων. Με το αφέψημα του φυτού καθάριζε τα πυώδη τραύματα. Αυτό δεν ήταν βέβαια τυχαίο. Τα φύλλα του φυτού περιέχουν μεγάλη ποσότητα ψευδαργύρου, πράγμα που εξηγεί την δυνατότητα επούλωσης που έχουν.
Ο Έλληνας γιατρός Διοσκουρίδης συνιστούσε την εισπνοή του καπνού του για τον βήχα και το άσθμα.
Ο Γαληνός και ο Πλίνιος (23-79 μ.Χ) συνιστούσαν το κάπνισμα των φύλλων και της ρίζας του φυτού πάνω σε κάρβουνα Πεύκου και την αναπνοή τους για τον βήχα. Ο Λινναίος όταν είχε βήχα, ανακάτωνε το τσιμπούκι του μαζί με τον καπνό και φύλλα χαμολεύκης. Ο Μπόιλ συνιστούσε τους υποκαπνισμούς με άνθη του φυτού, ψαθυρά (άνθη θείου) και ήλεκτρο (σκόνη κεχριμπαριού) σαν αποτελεσματικούς κατά της φυματίωσης.
Ακόμη και σήμερα τα τσιγάρα από βότανα περιέχουν Βήχιο.
Στην κινέζικη ιατρική χρησιμοποιούνται τα άνθη του φυτού, που ονομάζονται Kuan dong hua, για να βοηθήσουν σε περιπτώσεις χρόνιου βήχα με άφθονο φλέγμα και για να χαμηλώσουν το κι (ενέργεια) των πνευμόνων. Ο Άλμπρεχτ αναφέρει ότι στην Ιαπωνία θεωρούσαν το βότανο αποτελεσματικό φάρμακο κατά της φυματίωσης. Ο Φούλερ ισχυριζόταν ότι το αφέψημα του φυτού αρκεί για να αντιμετωπίσει την χοιραδική φυματίωση.
Στη λαϊκή ιατρική συνιστούσαν το κάπνισμα των φύλων κατά της οδονταλγίας. Ψημένα ή βρασμένα και κοπανισμένα τα φύλλα τα χρησιμοποιούσαν σαν τοπικά ευεργετικά μέσα κατά των εξελκωμένων χοιράδων.
Βότανο γνωστό από την αρχαιότητα. Οι γιατροί από τότε το ονόμασαν βήχιο διότι είχε την ικανότητα να σταματάει τον βήχα. Γνώριζαν δηλαδή τις αποχρεμπτικές και καταπραϋντικές ιδιότητες του βοτάνου. Το θεωρούσαν ότι ανήκει στην ίδια κατηγορία όπως η μολόχα και η αλθαία.
Ο Ιπποκράτης χρησιμοποιούσε την ρίζα με γάλα και μέλι κατά των ελκώσεων των πνευμόνων. Με το αφέψημα του φυτού καθάριζε τα πυώδη τραύματα. Αυτό δεν ήταν βέβαια τυχαίο. Τα φύλλα του φυτού περιέχουν μεγάλη ποσότητα ψευδαργύρου, πράγμα που εξηγεί την δυνατότητα επούλωσης που έχουν.
Ο Έλληνας γιατρός Διοσκουρίδης συνιστούσε την εισπνοή του καπνού του για τον βήχα και το άσθμα.
Ο Γαληνός και ο Πλίνιος (23-79 μ.Χ) συνιστούσαν το κάπνισμα των φύλλων και της ρίζας του φυτού πάνω σε κάρβουνα Πεύκου και την αναπνοή τους για τον βήχα. Ο Λινναίος όταν είχε βήχα, ανακάτωνε το τσιμπούκι του μαζί με τον καπνό και φύλλα χαμολεύκης. Ο Μπόιλ συνιστούσε τους υποκαπνισμούς με άνθη του φυτού, ψαθυρά (άνθη θείου) και ήλεκτρο (σκόνη κεχριμπαριού) σαν αποτελεσματικούς κατά της φυματίωσης.
Ακόμη και σήμερα τα τσιγάρα από βότανα περιέχουν Βήχιο.
Στην κινέζικη ιατρική χρησιμοποιούνται τα άνθη του φυτού, που ονομάζονται Kuan dong hua, για να βοηθήσουν σε περιπτώσεις χρόνιου βήχα με άφθονο φλέγμα και για να χαμηλώσουν το κι (ενέργεια) των πνευμόνων. Ο Άλμπρεχτ αναφέρει ότι στην Ιαπωνία θεωρούσαν το βότανο αποτελεσματικό φάρμακο κατά της φυματίωσης. Ο Φούλερ ισχυριζόταν ότι το αφέψημα του φυτού αρκεί για να αντιμετωπίσει την χοιραδική φυματίωση.
Στη λαϊκή ιατρική συνιστούσαν το κάπνισμα των φύλων κατά της οδονταλγίας. Ψημένα ή βρασμένα και κοπανισμένα τα φύλλα τα χρησιμοποιούσαν σαν τοπικά ευεργετικά μέσα κατά των εξελκωμένων χοιράδων.
ΣΥΣΤΑΤΙΚΑ
Τα άνθη έχουν οσμή έντονη και ευχάριστη, γεύση γλυκιά και αρωματική. Τα φύλλα είναι πικρά και γλισχραματώδη. Τα άνθη περιέχουν βλεννίνη, φλαβονοειδή, ταραξανθίνη, αρνιδιόλη και φαραδιόλη, τανίνη και αιθέριο έλαιο. Τα φύλλα περιέχουν βλεννίνη, άφθονη τανίνη, γλυκοσιδικό πικρό στοιχείο, ινουλίνη, σιτοστερόλη και ψευδάργυρο.
Ο θεϊκός σίδηρος χρωματίζει ο αφέψημα του φυτού μαύρο, λόγω της περιεχόμενης τανίνης.
Τα άνθη έχουν οσμή έντονη και ευχάριστη, γεύση γλυκιά και αρωματική. Τα φύλλα είναι πικρά και γλισχραματώδη. Τα άνθη περιέχουν βλεννίνη, φλαβονοειδή, ταραξανθίνη, αρνιδιόλη και φαραδιόλη, τανίνη και αιθέριο έλαιο. Τα φύλλα περιέχουν βλεννίνη, άφθονη τανίνη, γλυκοσιδικό πικρό στοιχείο, ινουλίνη, σιτοστερόλη και ψευδάργυρο.
Ο θεϊκός σίδηρος χρωματίζει ο αφέψημα του φυτού μαύρο, λόγω της περιεχόμενης τανίνης.
ΙΔΙΟΤΗΤΕΣ
Δρα ως αποχρεμπτικό, μαλακτικό, αντικαταρροϊκό, διουρητικό και ισχυρό αντιβηχικό.
Έχει αντιφλεγμονώδεις, σπασμολυτικές και βακτηριοστατικές ιδιότητες.
Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για χρόνια ή οξεία βρογχίτιδα, ερεθιστικό βήχα, κοκίτη και άσθμα.
Είναι χρήσιμο στα περισσότερα προβλήματα του αναπνευστικού συστήματος, συμπεριλαμβανομένων των χρόνιων μορφών εμφυσήματος.
ΧΡΗΣΗ
Παρασκευάζεται ως έγχυμα. Ρίχνουμε σε 1-2 κουταλάκια του γλυκού ξηρό βότανο σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό, το σκεπάζουμε και το αφήνουμε 10-15 λεπτά. Το ρόφημα πίνεται 3 φορές την ημέρα.
Για τον βήχα μπορεί να συνδυασθεί με Μαρρούβιο και Βερμπάσκο.
Προσοχή!
Οι ιδιότητες που έχει το κάθε βότανο, το καθιστά σύμμαχό μας στην αντιμετώπιση διαφόρων ασθενειών.
Όμως η υπερκατανάλωση μπορεί να φέρει ανεπιθύμητα αποτελέσματα.
Γι αυτό τον λόγο θα πρέπει πάντα να ρωτάτε τον γιατρό σας πριν από τη λήψη κάθε βοτάνου.
Η ως άνω παρουσίαση του φυτού, σε καμία περίπτωση δεν αποτελεί συνταγή.
Η συμβουλή ειδικού κρίνεται απαραίτητη πριν από την χρήση του φυτού.